Osmanlı'Da Batılılaşma Hangi Padişah ?

Dilan

Global Mod
Global Mod
**Osmanlı’da Batılılaşma Hangi Padişah Döneminde Başladı?**

Osmanlı İmparatorluğu'nda Batılılaşma hareketi, 18. yüzyılın sonlarına doğru ivme kazanmış ve 19. yüzyılda hız kazanmıştır. Bu süreç, Osmanlı’nın Batı dünyasıyla olan ilişkilerinin artması ve Batı'nın teknolojik, askeri ve kültürel üstünlüğünün farkına varılmasıyla şekillenmiştir. Osmanlı’daki Batılılaşma hareketinin en belirgin şekilde başladığı padişah ise II. Mahmud’dur. Ancak, Batılılaşma sürecinin başlangıcı ve gelişimi, birçok padişahın katkılarıyla şekillenmiştir.

**II. Mahmud Dönemi ve Batılılaşma**

Osmanlı İmparatorluğu'nda Batılılaşma hareketinin ilk ciddi adımları II. Mahmud’un padişah olduğu dönemde atılmıştır. II. Mahmud (1808-1839), Osmanlı'da bir dizi reformu gerçekleştirmiş ve Batılılaşmanın temellerini atmıştır. II. Mahmud, hem askeri hem de idari alanda Batı modelini benimsemiş ve reformlara girişmiştir.

Özellikle 1826 yılında Yeniçeri Ocağı’nı kaldırarak yerine modern ordu kurma yolunda önemli bir adım atmıştır. Bu hareket, Batı’daki askeri düzeni Osmanlı'ya adapte etme çabası olarak görülebilir. Ayrıca, II. Mahmud’un Batılı tarzda eğitim veren okullar açması ve Batı’dan uzmanlar getirmesi de Batılılaşma sürecinin bir parçasıdır. Bu dönemde, Batı’ya benzer bir hukuk ve eğitim sistemi kurma hedefi güdülmüştür.

**Süleyman Paşa ve Tanzimat Dönemi**

II. Mahmud’un ölümünün ardından Batılılaşma süreci Tanzimat Dönemi’ne (1839-1876) taşınmıştır. Tanzimat dönemi, özellikle Sultan Abdülmecid ve Sultan Abdülaziz dönemlerinde önemli reformlarla şekillenmiştir. Tanzimat Fermanı (1839) ve Islahat Fermanı (1856) ile Osmanlı, Batı’daki hukuki ve idari düzeni örnek alarak çeşitli reformlar gerçekleştirmiştir. Sultan Abdülmecid’in reformları, Osmanlı İmparatorluğu’nu modernize etme yolunda Batılılaşma sürecinin en belirgin örneklerindendir.

**Sultan Abdülaziz ve Batılılaşma**

Sultan Abdülaziz (1861-1876), Batılılaşma hareketinin bir başka önemli ismidir. Abdülaziz dönemi, özellikle sanayi, bilim ve kültür alanlarında Batı etkisinin Osmanlı’ya daha fazla nüfuz ettiği bir dönemdir. Abdülaziz, Batı’dan bilim insanlarını ve uzmanları davet etmiş, Batılı tarzda fabrikalar ve okullar açmıştır. Ayrıca, Avrupa tarzında bir donanma kurma çabaları, Batı teknolojisine olan ilgiyi pekiştirmiştir.

**Abdülhamid II Dönemi ve Batılılaşma**

Osmanlı'da Batılılaşma hareketi, Sultan Abdülhamid II (1876-1909) döneminde farklı bir boyut kazanmıştır. Abdülhamid II, Batı ile ilişkileri sürdürmekle birlikte, aynı zamanda geleneksel Osmanlı kurumlarını korumaya çalışmıştır. Bu dönemde Batılılaşma, daha çok kültürel ve ekonomik alanlarda sınırlı kalmıştır. Abdülhamid, Batı’nın askeri üstünlüğüne karşı bir savunma anlayışı geliştirmiş, aynı zamanda Batı’dan modernleşme unsurlarını da benimsemiştir. Ancak, padişahın güçlü merkeziyetçi yönetimi ve istibdat dönemi, Batılılaşma sürecini bir ölçüde yavaşlatmıştır.

**Batılılaşma Sürecinde Eğitim Reformları ve Batı Tarzı Okullar**

Osmanlı’da Batılılaşma hareketinin önemli unsurlarından biri de eğitim reformlarıdır. Bu reformlar, özellikle II. Mahmud döneminde başlamış, Tanzimat ve Islahat Fermanları ile daha sistematik bir şekilde devam etmiştir. II. Mahmud, Batılı tarzda okullar açarak, modern eğitim sisteminin temellerini atmıştır. Tanzimat dönemiyle birlikte, Batı’daki üniversite sistemine benzer yükseköğrenim kurumları kurulmuş ve Batı’dan eğitimli profesyoneller Osmanlı’ya getirilmiştir.

**Osmanlı'da Batılılaşmanın Sonuçları**

Osmanlı İmparatorluğu’nda Batılılaşma süreci, sadece askeri ve idari alanda değil, kültürel ve toplumsal alanda da derin izler bırakmıştır. Batılılaşma hareketi, Osmanlı’nın Batı’yla daha yakın bir ilişki kurmasına, bilim ve teknoloji alanında ilerleme kaydetmesine, kültürel bir dönüşüm yaşamasına yol açmıştır. Ancak, Batılılaşma süreci aynı zamanda toplumsal ve kültürel çatışmaların da kaynağı olmuştur. Geleneksel Osmanlı kurumları ve Batılı etkiler arasındaki gerilim, zaman zaman toplumsal huzursuzluklara yol açmıştır.

**Sonuç ve Değerlendirme**

Osmanlı İmparatorluğu’nda Batılılaşma, pek çok padişahın katkılarıyla şekillenmiş ve her dönemde farklı bir biçimde kendini göstermiştir. II. Mahmud, Batılılaşma sürecinin temellerini atan padişah olarak öne çıkarken, Tanzimat ve Islahat Fermanları’yla bu hareket kurumsallaşmış, Sultan Abdülmecid ve Sultan Abdülaziz ise Batılılaşmayı genişleterek sanayi ve kültürel alanda da somut adımlar atmıştır. Sultan Abdülhamid II ise Batılılaşma hareketinin etkilerini sınırlamaya çalışarak, geleneksel Osmanlı yapısını muhafaza etmeye çalışmıştır. Sonuç olarak, Batılılaşma süreci Osmanlı’nın modernleşme çabalarının bir parçası olarak önemli bir yer tutmuş, ancak bu süreç her zaman sancılı olmuştur.