KaramelaYedi
New member
BSıcak gökyüzü, beyaz çatılar, denizden dik yükselen kaya yüzleri: Santorini takımadaları (Santorini), Ege'nin en popüler gezi destinasyonlarından biridir. Takımadalar, çoğu deniz seviyesinin altında yer alan 20'den fazla volkanın bulunduğu, güney Ege'deki bir adalar zinciri olan Kiklad kemerinin bir parçasıdır.
En aktif olanı Santorini'nin volkanik sistemidir; Bu nedenle dünyada en iyi çalışılanlardan biridir. Orta Çağ'daki bir patlamanın boyutunun şu ana kadar büyük ölçüde hafife alındığını gösteren bir analizin bulguları daha da şaşırtıcıdır.
ayrıca oku
İnsanlığa yönelik riskler
Hamburg Üniversitesi'nden Jonas Preine liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi dergide, yeni bir salgın olasılığı göz önüne alındığında, “15.000'den fazla nüfusu ve her yıl iki milyondan fazla turisti olan Santorini için erken uyarı stratejilerine ihtiyaç duyulduğunu” yazıyor. “Doğa Jeolojisi”.
En son huzursuzluk yaklaşık on yıl öncesine dayanıyor
Faaliyet yaklaşık 650.000 yıl önce o zamanlar volkanik Thera adası olan yerde başladı; Son 50.000 yılda çok sayıda patlayıcı patlama yaşandı. Bunlardan en az beşi sözde kalderalardan ayrıldı. Çatı, boşalan magma odasının üzerine çökerek kazan şeklinde bir krater oluşturur.
Bu türden son patlama M.Ö. 1600 civarında meydana geldi. MÖ 4. yüzyılda tahminen 35 kilometreküp yoğun kaya atıldı. Felaket muhtemelen Girit'teki Minos kültürünün düşüşünün habercisiydi. Ortaya çıkan kaldera daha sonra kaçan lavlar yoluyla Kameni yanardağına dönüştü; bu volkanın iki zirvesi bugün Santorini takımadalarının merkezindeki Palea Kameni ve Nea Kameni adalarını oluşturuyor. Kameni MÖ 197 yılları arasında kırıldı. 726 yılı da dahil olmak üzere M.Ö. ve 1950 yıllarında birkaç kez. En son 2011/2012 yıllarında huzursuzluk yaşanmıştı.
Yaklaşık 3.600 yıl önce volkanik bir patlama sonucu gömülen Santorini'deki bir Minos köyünün kazılmış kalıntıları
Kaynak: Jonas Preine/dpa
Şimdiye kadar kaldera döngülerinin her zaman benzer şekilde ilerlediği düşünülüyordu: magma odasını boşaltan patlayıcı bir patlamayı, kaçan lavların daha küçük patlamaları izliyordu; bu patlamalar, yer altı sistemi yavaş yavaş yeniden magma ile doldukça daha da güçleniyordu.
Mevcut çalışma bu varsayımı çürütmektedir. Ekip, kalderadaki 120 metreye kadar derinlikteki dört sondaj deliğini kullanarak, 726'da zaten bilinen Kameni patlamasını yeniden inşa etti. Dolayısıyla bu, daha önce maksimumun 5 olduğu varsayılan volkanik patlama indeksi ile daha önce varsayıldığından çok daha güçlüydü. 3'ten 4'e kadar olsun. Mevcut modellere göre bu kadar şiddetli bir patlama çok daha sonra beklenemezdi.
Doğu Akdeniz için ciddi sonuçlar
Yapılan incelemelerde, bu patlamaya açıkça atfedildiği söylenen, 40 metre kalınlığa kadar gri bir pomza ve kül tabakası ortaya çıktı. Geomar Helmholtz Okyanus Araştırma Kiel Merkezi'nden deniz jeofiziği uzmanı Jens Karstens, “Bu patlama büyük ölçüde su basmış kaldera içinde su altında meydana gelmiş olmalı, çünkü karada patlamadan kaynaklanan neredeyse hiçbir kalıntı bulunamadı” dedi.
Fırlatılan 3,1 kilometreküplük pomza ve kül hacmiyle (bir kilometreküp yoğun kayaya eşdeğer) o zamanki patlama, Washington eyaletindeki St. Helens Dağı'nın 1980 yılındaki patlamasıyla karşılaştırılabilecek düzeydeydi.
ayrıca oku
“Tarihsel kayıtlar, 726 yazında Santorini kalderasındaki denizin, piroklastik patlamaların eşlik ettiği kalın duman yükselene kadar kaynamaya başladığını belirtiyor.” Piroklastik akışlar sıcak kül, kaya ve gaz akışlarıdır. “Daha sonra o kadar büyük miktarda ponza taşı blokları fırlatıldı ki, denizi muazzam bir alanı kapladılar ve 400 kilometreden daha uzaktaki Makedonya ve Küçük Asya kıyılarına ulaştılar.”
Grup, bugün benzer bir olayın yalnızca Santorini sakinleri için değil, tüm Doğu Akdeniz için ciddi sonuçlar doğuracağı konusunda uyarıyor. Tsunamileri, denizdeki ponza taşı halılarını ve kül bulutlarını etken olarak gösteriyor. Hava ve gemi trafiği tehlikeye girebilir ve su altı kabloları hasar görebilir.
ayrıca oku
Başyazar Preine sorulduğunda “Yakın gelecekte 726'dakine benzer bir patlamanın tekrar meydana gelmesi pek olası değil” diye vurguluyor. Ancak örneğin depremlerin tetiklediği heyelanlar da tehlike oluşturuyor. Ekip, 2018 yılında Endonezya'daki Anak Krakatau yanardağında meydana gelen ve tsunamide 400'den fazla kişinin öldüğü heyelanı işaret ediyor.
Kameni kanadının çökmesi bölgeyi tehlikeye atabilir
Araştırmaya göre, Kameni konisi kısmen pekişmemiş pomza ve kül çökeltilerinden oluşuyor ve üzerinde daha sonraki patlamalardan kaynaklanan lav akıntıları bulunuyor. Eğimler 20 dereceye kadar eğime ulaşıyor, bu da yanardağın kanattaki istikrarsızlığa karşı duyarlı olmasını sağlıyor.
1650 yılında yedi kilometre uzaklıktaki Kolumbo Yanardağı'nın patlaması sırasında toprak kayması ve tsunami yaşanmıştı. Grup, “Kameni Yanardağı'nın yan tarafındaki benzer bir çöküşün bölge için olası bir tehdit olarak görülmesi gerekiyor” diye yazıyor.
ayrıca oku
Patlayıcı patlamaların kaldera döngüleri içinde meydana gelebileceği gerçeği yalnızca Santorini için geçerli değil: Grup, başka bir örnek olarak Napoli yakınlarındaki Phlegraean Tarlalarını gösteriyor. Çalışmaya dahil olmayan Geomar Helmholtz Okyanus Araştırma Merkezi Kiel'den Julie Belo, “Çalışma, magma odası boşaltıldıktan sonraki erken aşamada bile patlayıcı patlamaların meydana gelebileceğini açıkça gösteriyor” diyor.
“Özellikle adalarda, deniz tabanındaki birikintiler incelenmezse volkanik patlamaların boyutu genellikle hafife alınıyor.” Uzman ayrıca bir erken uyarı sisteminin de savunuculuğunu yapıyor. “Kimsenin hazırlıklı olmadığı bir volkanik patlama veya kanadın çökmesi korkunç sonuçlara yol açabilir.”
En aktif olanı Santorini'nin volkanik sistemidir; Bu nedenle dünyada en iyi çalışılanlardan biridir. Orta Çağ'daki bir patlamanın boyutunun şu ana kadar büyük ölçüde hafife alındığını gösteren bir analizin bulguları daha da şaşırtıcıdır.
ayrıca oku
İnsanlığa yönelik riskler
Hamburg Üniversitesi'nden Jonas Preine liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi dergide, yeni bir salgın olasılığı göz önüne alındığında, “15.000'den fazla nüfusu ve her yıl iki milyondan fazla turisti olan Santorini için erken uyarı stratejilerine ihtiyaç duyulduğunu” yazıyor. “Doğa Jeolojisi”.
En son huzursuzluk yaklaşık on yıl öncesine dayanıyor
Faaliyet yaklaşık 650.000 yıl önce o zamanlar volkanik Thera adası olan yerde başladı; Son 50.000 yılda çok sayıda patlayıcı patlama yaşandı. Bunlardan en az beşi sözde kalderalardan ayrıldı. Çatı, boşalan magma odasının üzerine çökerek kazan şeklinde bir krater oluşturur.
Bu türden son patlama M.Ö. 1600 civarında meydana geldi. MÖ 4. yüzyılda tahminen 35 kilometreküp yoğun kaya atıldı. Felaket muhtemelen Girit'teki Minos kültürünün düşüşünün habercisiydi. Ortaya çıkan kaldera daha sonra kaçan lavlar yoluyla Kameni yanardağına dönüştü; bu volkanın iki zirvesi bugün Santorini takımadalarının merkezindeki Palea Kameni ve Nea Kameni adalarını oluşturuyor. Kameni MÖ 197 yılları arasında kırıldı. 726 yılı da dahil olmak üzere M.Ö. ve 1950 yıllarında birkaç kez. En son 2011/2012 yıllarında huzursuzluk yaşanmıştı.
Yaklaşık 3.600 yıl önce volkanik bir patlama sonucu gömülen Santorini'deki bir Minos köyünün kazılmış kalıntıları
Kaynak: Jonas Preine/dpa
Şimdiye kadar kaldera döngülerinin her zaman benzer şekilde ilerlediği düşünülüyordu: magma odasını boşaltan patlayıcı bir patlamayı, kaçan lavların daha küçük patlamaları izliyordu; bu patlamalar, yer altı sistemi yavaş yavaş yeniden magma ile doldukça daha da güçleniyordu.
Mevcut çalışma bu varsayımı çürütmektedir. Ekip, kalderadaki 120 metreye kadar derinlikteki dört sondaj deliğini kullanarak, 726'da zaten bilinen Kameni patlamasını yeniden inşa etti. Dolayısıyla bu, daha önce maksimumun 5 olduğu varsayılan volkanik patlama indeksi ile daha önce varsayıldığından çok daha güçlüydü. 3'ten 4'e kadar olsun. Mevcut modellere göre bu kadar şiddetli bir patlama çok daha sonra beklenemezdi.
Doğu Akdeniz için ciddi sonuçlar
Yapılan incelemelerde, bu patlamaya açıkça atfedildiği söylenen, 40 metre kalınlığa kadar gri bir pomza ve kül tabakası ortaya çıktı. Geomar Helmholtz Okyanus Araştırma Kiel Merkezi'nden deniz jeofiziği uzmanı Jens Karstens, “Bu patlama büyük ölçüde su basmış kaldera içinde su altında meydana gelmiş olmalı, çünkü karada patlamadan kaynaklanan neredeyse hiçbir kalıntı bulunamadı” dedi.
Fırlatılan 3,1 kilometreküplük pomza ve kül hacmiyle (bir kilometreküp yoğun kayaya eşdeğer) o zamanki patlama, Washington eyaletindeki St. Helens Dağı'nın 1980 yılındaki patlamasıyla karşılaştırılabilecek düzeydeydi.
ayrıca oku
“Tarihsel kayıtlar, 726 yazında Santorini kalderasındaki denizin, piroklastik patlamaların eşlik ettiği kalın duman yükselene kadar kaynamaya başladığını belirtiyor.” Piroklastik akışlar sıcak kül, kaya ve gaz akışlarıdır. “Daha sonra o kadar büyük miktarda ponza taşı blokları fırlatıldı ki, denizi muazzam bir alanı kapladılar ve 400 kilometreden daha uzaktaki Makedonya ve Küçük Asya kıyılarına ulaştılar.”
Grup, bugün benzer bir olayın yalnızca Santorini sakinleri için değil, tüm Doğu Akdeniz için ciddi sonuçlar doğuracağı konusunda uyarıyor. Tsunamileri, denizdeki ponza taşı halılarını ve kül bulutlarını etken olarak gösteriyor. Hava ve gemi trafiği tehlikeye girebilir ve su altı kabloları hasar görebilir.
ayrıca oku
Başyazar Preine sorulduğunda “Yakın gelecekte 726'dakine benzer bir patlamanın tekrar meydana gelmesi pek olası değil” diye vurguluyor. Ancak örneğin depremlerin tetiklediği heyelanlar da tehlike oluşturuyor. Ekip, 2018 yılında Endonezya'daki Anak Krakatau yanardağında meydana gelen ve tsunamide 400'den fazla kişinin öldüğü heyelanı işaret ediyor.
Kameni kanadının çökmesi bölgeyi tehlikeye atabilir
Araştırmaya göre, Kameni konisi kısmen pekişmemiş pomza ve kül çökeltilerinden oluşuyor ve üzerinde daha sonraki patlamalardan kaynaklanan lav akıntıları bulunuyor. Eğimler 20 dereceye kadar eğime ulaşıyor, bu da yanardağın kanattaki istikrarsızlığa karşı duyarlı olmasını sağlıyor.
1650 yılında yedi kilometre uzaklıktaki Kolumbo Yanardağı'nın patlaması sırasında toprak kayması ve tsunami yaşanmıştı. Grup, “Kameni Yanardağı'nın yan tarafındaki benzer bir çöküşün bölge için olası bir tehdit olarak görülmesi gerekiyor” diye yazıyor.
ayrıca oku
Patlayıcı patlamaların kaldera döngüleri içinde meydana gelebileceği gerçeği yalnızca Santorini için geçerli değil: Grup, başka bir örnek olarak Napoli yakınlarındaki Phlegraean Tarlalarını gösteriyor. Çalışmaya dahil olmayan Geomar Helmholtz Okyanus Araştırma Merkezi Kiel'den Julie Belo, “Çalışma, magma odası boşaltıldıktan sonraki erken aşamada bile patlayıcı patlamaların meydana gelebileceğini açıkça gösteriyor” diyor.
“Özellikle adalarda, deniz tabanındaki birikintiler incelenmezse volkanik patlamaların boyutu genellikle hafife alınıyor.” Uzman ayrıca bir erken uyarı sisteminin de savunuculuğunu yapıyor. “Kimsenin hazırlıklı olmadığı bir volkanik patlama veya kanadın çökmesi korkunç sonuçlara yol açabilir.”